Thursday, March 20, 2008

လူိၼ်သၢမ်မူၼ်း

ၶုိၼ်းပွၵ်ႈမႃးယဝ်ႉ

မၳႇသုင်ထုိင် ၽူႈႁၵ်ႉ မၵ်ႉဢၢၼ်ႇ ပလွၵ်ႉမုၼ်ၸၢင်း တင်းသဵင်ႈ!

ၸွမ်းၼင်ႇမုၼ်းၸၢင်းလႆႈ လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ေတလႆႈႁုပ်ႈေၶႃႈမုၼ်း ပီၵဝ်ႇ ဢၼ်ၵူၼ်းၵၢၼ်ၵဝ်ႇ ၶဝ်လႆႈႁဵတ်း ဝၢၵ်ႇဝူိဝ်ဝႆႉ ၵႃႈပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၶဝ်ႈတီႈၶဝ်ႈတၢင်းေသ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းမွပ်ႇယုိၼ်ႈၸူး ပႃႈၼုိဝ်ယဝ်ႉ ေတလႆႈၵႂႃႇ ယုတ်းယႃတူဝ် ၼၢၼ်းမွၵ်ႈ လူိၼ်ပၢႆၼႆၼၼ်ႉ မူိဝ်ႈလဵဝ် ထုိင်ၶၢဝ်း ႁဝ်းၶုိၼ်းလႆႈမႃးထူပ်းၵၼ်ယဝ်ႉ။

ပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ မုၼ်ၸၢင်း ဢမ်ႇလႆႈမႃး ဢဝ်မူႈလိၵ်ႈ မႃးလူင်းဝႆႉ တၼ်းမူိဝ်ႈတၼ်းဝၼ်းမၼ်း ေသတႃႉ မူႇလိၵ်ႈ ထုၵ်ႇတႅမ်ႈဝႆႉ ၸွမ်းမူိဝ်ႈၸွမ်းဝၼ်း ယၢမ်းဢၼ် မုၼ်ၸၢင်းတၼ်း ယူႇေသႇေသႇ ပဵင်းေသဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈမီး တုိဝ်ႉတၢင်း မႃးလူင်းဝႆႉ ၼၳးပလွၵ်ႉၵူၺ်း။ မူိၼ်ၼင်ႇမူႇလိၵ်ႈ ပႃႈတၳႈၼႆႉ ပဵၼ်မူႇလိၵ်ႈဢၼ် မုၼ်ၸၢင်း ဢိင်တူဝ်ထူပ်းေသ လႆႈတႅမ်ႈဝႆႉ ဢွၼ်တၢင်း လူိၼ်သၢမ်မူၼ်း ဝၼ်းၼုိင်ႈ။



လူိၼ်သၢမ်မူၼ်း

မူိဝ်ႈဝႃးၼႆႉ မုၼ်ၸၢင်းလႆႈ ေႁႃးႄၼၵူၼ်း ၼွၵ်ႈမူိင်းၶဝ် ၸူဝ်းမႃးၶဝ်ႈ ၵမ်ႇမထၢၼ်းြတႃး တီႈဝတ်ႉ လွင်ႈဝၼ်း လူိၼ်သၢမ်မူၼ်း ယွၼ်ႉဝႃႈ မူိဝ်ႈၽုၵ်ႈၼႆႉ ေတပဵၼ်ဝၼ်း လူိၼ်သၢမ်မူၼ်းယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမူိင်း ၽူႈမႃးၶဝ်ႈ ၵမ်ႇမထၢၼ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းပွတ်းဝၼ်းတူၵ်း၊ ၶဝ်ၸူိဝ်းၼႆႉ လူိဝ်ေသ ၶဝ်ႈၸၳ ပႃးေၶႃႈေသ ၸူမ်းသူိဝ်း တုင်းထွမ်ႇဢဝ် ေၶႃႈသင်ႇသွၼ် ၿုတ်ႉထၸဝ်ႈယဝ်ႉ ယင်းၸူမ်းသူိဝ်း ယိၼ်းထွမ်ႇဢဝ် တၢင်းႛႉ ၵႅမ်တူဝ် ဢၼ်မူၼ်ၸၢင်းၶဝ် လဝ်ႈလၢတ်ႈႄၼ လွင်ႈၾိင်ႈထုင်း ႄလႈ ၵၢႂမ်းမၢႆ ၼၳးဝၼ်း ဢၼ်ၸၢဝ်းၿုတ်ႉၶဝ် လႆႈၸတ်း ပဵၼ်ပၢင်ပွႆး ၸူိဝ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ ႄတႉႄတႉ ဝႃႈဝႃႈ လူးၵွၼ်ႇ။ လူိဝ်ေသၼၼ်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႈၸၳႈႄလႈဝႃႈ မီးၵူၼ်းၼွၵ်ႈမူိင်း ၵူၺ်း လႆႈၸူမ်းထွမ်ႇ လွင်ႈၾိင်ႈႄငႈ တီႈပွင်ႇၵႂၢမ်းမၢႆ ဝၼ်းလမ်ႇလွင်ႈ ၼၳးမူိင်းႁဝ်းၵူၺ်း၊ တူဝ်မုၼ်ၸၢင်း ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈ မီးတုဝ်ႉတၢင်း လႆႈၶႆႈႄၼၶဝ်ၼႆႉေၵႃႈ ယင်းၶႅၼ်း မီးတၢင်းသူိဝ်း လူိဝ်တွၼ်း ႄတႉႄတႉ ဝႃႈဝႃႈယဝ်ႉ။


ေယႃးၵီႇ ၵူၼ်းပွတ်းဝၼ်းတူၵ်း ၸူိဝ်းမႃးတုင်းထွမ်ႇြတႃး



ဝၼ်းလူိၼ်သၢမ်မူၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ် မီးလွင်ႈလၢၵ်ႈလၢႆးလူင် သီႇလွင်ႈ မႃးႚိၵ်ႉသၳႇ ၼၳးဝၼ်းလဵဝ်ၵၼ်။ မူိဝ်ႈၵၢပ်ႈပၢၼ် ြၽႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ေၵႃႇတမ တုိၵ်ႉႚပ်ႈလႆႈ သပ်ႉပၺ်ၺုတၺၢၼ်ႇ လႆႈ ႙ (ၵဝ်ႈ) လူိၼ် ၼၼ်ႉ၊
႑ႉ မီးသင်ႇၶႃႇ ၶဝ်ၸဝ်ႈ ႑ႇ႒႕႐ (ၼုိင်ႈႁဵင် သွင်ပၢၵ်ႇ ႁႃႈသိပ်း) တူၼ် ဢမ်ႇလႆႈမီး ၽၳၽိတ်ႈ မွၵ်ႇၼတ်းမၢႆ ၽၳဝႆႉေသ လုၵ်ႉသီႇၼႃႈ ၾႃႉမူိင်းမႃး ၸုႉလုမ်း တုမ်ၵၼ် တမ်ႈတီႈ ဝတ်ႉဢၼ်ြၽႃး ပဵၼ်ၸဝ်ႈ ထင်သဝ်း ယူႇ ဝႆႉ။
႒ႉ ၼၳးၵႃႈ သင်ႈၶႃႇၸဝ်ႈ တင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ သမ်ႉ ပဵၼ်ရႁၢၼ်းတႃႇၵူႈပႃး။
႓ႉ ရႁၢၼ်းတႃႇၶဝ်ၸဝ်ႈ ၸူိဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ် ရႁၢၼ်းဢၼ် တူဝ်ြၽႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ေၵႃႉၶုိၼ်ႈပၼ် ရႁၢၼ်း။
႔ႉ ပဵၼ်ဝၼ်းလူိၼ်သၢမ်မူၼ်း ဝၼ်းဢၼ် ေၵႃးတမ ြၽႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ေႁႃးႄၼ ပႃႇတိေမႃႉၶြတႃး ၵမ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်း
မီးလွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆးၼင်ႇၼႆ။

ဢဝ်လွင်ႈတၢင်း ၶုိၵ်ႉတွၼ်းလူင် သီႇယူိင်ႈၼႆႉေသ ထုင်းတႆးႁဝ်း ၸင်ႇလႆႈမီးမႃး ပွႆးလူႇၶဝ်ႈယႃႇၵူႉ ႄလႈ ပွႆးလူဝ် (တၢၼ်းတဵၼ်းႁဵင်)။ ၸင်ႇဝႃႈ ေပႃးထုိင်မႃး ဝၼ်းလူိၼ်သၢင်မူၼ်းၼႆ ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်း ဢွၼ်ၵၼ် ႁဵတ်းပၢင်ပွႆး တၢၼ်းၶဝ်ႈယႃႇၵူႉ တၢၼ်းလူဝ် ႁဵတ်းၸူိင်ႉၼႆမႃး ၵူႈပီပီယဝ်ႉ။

ေပႃးဝႃႈဝၼ်း လူိၼ်သၢမ်မူၼ်းၼႆႉ ၶုိၼ်းၶွပ်ႈ ထုိင်မႃးၼႆ လူိဝ်ေသ ႁဝ်းလႆႈ ဢဝ်ႁႅင်း လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ႁဝ်း ႄလႈ ၶဝ်ႈ၊ လူဝ်၊ ၶူဝ်းတၢၼ်း ႁႅၼ်းဢၢပ်ႈ ၵၢပ်ႈလူႇ ၵႃႈတီႈ ၽူႈလီ ဢၼ်မီး သီႇလ သိၵ်ႉၶႃႇ သမ်ႇမထိ ပၺ်ႃႇ တႅမ်ထူၼ်ႈဝႆႉ ၸူိဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ ႁဝ်းသမ်ႉ ေတလႆႈဢီႈသင် ပဵၼ်ၵၢၼ်တွပ်ႇတႅၼ်း ၶူိၼ်းလႃႇ ေပႃးဝႃႈၼႆၸုိင်ႉႉႉ

ၸူဝ်ႈၵႃႈမုၼ်ၸၢင်း ဢမ်ႇပႆႇတွပ်ႇႄၼ ၵမ်းသုိဝ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်သင် လၢႆလၢႆၼႆၼၼ်ႉ ႁဝ်းမႃး ဝူၼ်ႉတူၺ်းၶုိၼ်း လွင်ႈဢၼ် ရႁၢၼ်းတႃႇ ၶဝ်ၸဝ်ႈ ႑ႇ႒႕႐ မႃးႛပ်ႉႁုိၵ်ႉ မီးယူႇဝႆႉ ၼၳးတီႈ တီႈလဵဝ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ် တုိဝ်ႉတၢင်းလီ တႃႇြၽႃး ေတလႆႈပုိၼ်ပၢဝ်ႇ လၵ်းၼမ်း ေၶႃႈၸိႉသင် ႁႂ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ်ၸဝ်ႈ တင်းသဵင်ႈ သမ်ႉေပႃးေတ လႆႈၵဵပ်ႉဢဝ်လၵ်းၼမ်း ေၶႃႈသင်ႇသွၼ် ၸူိဝ်းၼၼ်ႉဝႆႉ တႃႇၸၳႉတုိဝ်း ၼၳးၸူိဝ်ႈၽဝ ပၢၼ်ပဵၼ်ရႁၢၼ်းၶဝ်ၸဝ်ႈ ၵႂႃႇသုတ်းၸူဝ်ႈ၊ ယွၼ်ႉၼၼ် ြၽႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၸင်ႇႄၼ ေဢႃးဝႃႇၻ ပႃႇတိေမႃၶ်ႉ။

ၼၳးၵႃႈေဢႃးဝႃႇၻ ပႃႇတိေမႃၶ်ႉ ၼၼ်ႉသမ်ႉ ဝႃႈဝႆႉၸူိဝ်ႉႚိဝ်လၢႆလၢႆလႃႇ ေပႃးဝႃႈၼႆၸုိင်
ေပႃးႁဝ်းမႃး ႚပ်ႈတီႈၵႅပ်ႈမၼ်းၼႆ မီးယူႇ လၵ်းၼမ်း သၢမ်ေၶႃႈ
႑ႉ ႁႂ်ႈႄဝႈယၢၼ် လွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ႁၢႆႉၸ။
႒ႉ ႁႂ်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ႁႃႁွမ် လွင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ဢၼ်ပဵၼ်တၢင်းလီ။
႓ႉ ႁႂ်ႈဝႆႉဝၢင်းၸၳ ၽူိၵ်ႇၸုိၼ်ႈၶၢဝ်သၳ။
ႁုပ်ႈလႆႈတီႈၵႅပ်ႈမၼ်း ၼင်ႇၼႆ သၢမ်ေၶႃႈ။ ြတႃးသၢမ်ေၶႃႈၼႆႉယဝ်ႉ ပဵၼ်ေၶႃႈတွပ်ႇ ဢၼ်ထုၵ်ႇထၢမ်ဝႆႉဝႃႈ ႁဝ်းေတလႆသင် ပဵၼ်ၵၢၼ်တွပ်ႇတႅၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼႆႉ။

လူိဝ်ၼၼ်ႉ ၼင်ႇႚိဝ် ရႁၢၼ်းၶဝ်ၸဝ်ႈ သမ်ႉေပႃးေတ ပဵၼ်လႆႈ ၶူးသွၼ်လီလူင် ၼၳးတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼၼ်ႉ ၵဵၼ်ႇၸဝ်ႈ ယင်လႆႈ ႄၼဝႆႉ လၵ်းၼမ်းမၼ်းဝႆႉ မီးယူႇ ထႅင်ႈ ႗ (ၸဵတ်း) ေၶႃႈ
႑ႉ ထုၵ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈယူိၼ်ႉၵၼ်ႈ
႒ႉ ထုၵ်ႇလႆႈဢဝ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ေသ သင်ႇသွၼ်
႓ႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပူၼ်ႉပႅၼ်ၼူိဝ်ပူိၼ်ႈ ႁႂ်ႈဝႆႉၸၳၵႂၢင်ႈၶႂၢင်
႔ႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်လီႁႂ်ႈထုၵ်ႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ
႕ႉ ႁႂ်ႈမီးပၵ်းပိူင်လီ
႖ႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႈလႆႈဝႆႉ ၸၳၽႅၼ်သုင်
႗ႉ ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၸၳၼိမ်ၵုိမ်း ၼၳးၼႃႈတီႈၵၢၼ်ငၢၼ်း

လွင်ႈလႆႈဝႃႈမႃးၸူိဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸၳႈတႃႇ ရႁၢၼ်းတုိဝ်းၵမ်ၾၢႆႇလဵဝ်ၵူၺ်း မၼ်းၵုိင်ႇဢႅပ်ႈၵၼ်တင်း ၵူၼ်းၵူႈေၵႃႉ၊ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ် ၵူၼ်းၵူႈေၵႃႉေၵႃႉ ၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇ ၵူႈၸုမ်းၸုမ်း ထူိၵ်ႈလႆႈ ယိပ်းတုိဝ်းၵၼ်ယဝ်ႉ။ သင်ၸူဝ်ႉဝႃႈ ၵူၼ်းႁဝ်း ၸူိဝ်းဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉ
႑ႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈယူိၼ်ႉၵၼ်ႈ၊ ႒ႉ ဢမ်ႇဢဝ်လၢႆးလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ ႓ႉ ဝႆႉၸၳၵႅပ်ႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်ၼူိဝ်ၵၼ်၊ ႔ႉ ႁဵတ်းၵၢၼ် ဢမ်ႇၸုိဝ်ႈ ဢမ်ႇၸၳ၊ ႕ႉ ဢမ်ႇမီးပၵ်းပူိင်၊ ႖ႉ မီးၸၳၽႅၼ်သုင်၊ ႗ႉ မီးၸၳဝၢင်ႇဝူိဝ်ႈ ၼႆၸုိင် ႁဝ်း တၵ်းေတ မီးလွင်ႈ ယူပ်ႈယွမ်းယူႇ ေသႇေသႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈတဵမ်ထူၼ်ႈ ႄလႈ တၢင်းၶုိၼ်ယၳႇမၳႇသုင်ၼၼ်ႉ တၵ်းမီးလႆႈ ယၢပ်ႇ။

ြတႃးသွၼ်ၸၳ ၸူိင်းၼႆႉ ၶဝ်ႈပဵၼ် လွၼ်ၵႅၼ်ြတႃး ဢၼ်လႆႈမႃးၼၳး ဝၼ်းလူိၼ်သၢမ်မူၼ်း ၼၼ်ႉလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီ လူင်လုိမ်း ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီ ဝူၼ်ႉၶၢမ်ႈပႅတ်ႈ ေဢႃးဝႃႇတြတႃး ၸူိဝ်ႉၼႆႉပႅတ်ႈေသ ဝႃႈ လူိၼ်သၢမ်မူၼ်းၼႆႉ ထုင်းတႆး မီးမႃးၸူိင်ႉ ၼႆႄလႈ ဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းၵႂႃႇ ၸွမ်းထုင်းလၢႆလၢႆၵူၺ်း။ ၵုသုိလ်ႇ တၢင်းလီ ဢၼ်လႆႈႁဵတ်း ၵႂႃႇၼၳးဝၼ်း လူိၼ်သၢမ်မူၼ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈပဵၼ်တိုၼ်းလၢင်း မၼ်းယဝ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၼမ်ႉ တွၼ်းမၼ်းႄတႉ ပဵၼ်လွၼ်ႉမွၼ်းြတႃး ဢၼ်တုိၵ်းမႃးၸွမ်း ဝၼ်ႉလွမ်ႇလွင်ႈၼၼ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ေပႃးထုိင်ပွႆးလူိၼ်သၢမ် မူၼ်းမႃးၼႆ ထုၵ်ႇလႆႈၶုၵ်းထူပ်း ယူိင်ႈမုင်ႈႁပ်ႉဢဝ် ၶဝ်ႈထုိင်ၵႅၼ်မွၼ်းြတႃးမၼ်း မႃးဝႆႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၶွင်လီ ၶွင်ၵဝ် ႁႂ်ႈလႆႈ သၵ်းၵမ်းလူၺ်ႈတႃႉေၼႃး !!